Ken je dat nog: Te Land, Ter Zee en In De Lucht! Voordat Bommetje! op tv kwam, was dit dé ultieme tv-show die tot 2010 doorging waar mensen hun technische, creatieve kant konden testen. Mensen stonden in deze show centraal om zeepkisten om te toveren in auto’s, boten en vliegtuigen. Met deze kisten moesten de deelnemers een parcours afleggen en konden zij met hun creaties zelfs prijzen winnen. Deze kreeg je als je het snelst was, als je het meest originele voertuig had gebouwd, of als je enorme pech had. Super leuk om naar te kijken! Maar hoe maak je zelf een zeepkist? Kan je de muurbekleding buiten gebruiken? Hieronder volgt een stappenplan.
Wielen van de wagen
Je hebt vier wielen nodig met dezelfde diameter voor dit project. Bij de bouwmarkt kun je verschillende wielen kopen, zoals die voor een kruiwagen. Je kunt ook wielen gebruiken van een oude kinderwagen of van een kinderfietsje. Soms kan het lastig zijn om assen te vinden die bij de diameter van de wielen passen. Je kan een reling of hek gebruiken, maar je kunt ook gewoon metalen staven bij de bouwmarkt halen. De wielen kun je door middel van ringen en splitpennen opsluiten.
Assen in je bouwwerk
In de metalen assen van 2cm doorsnede (75cm lang) worden 8×5 mm gaten geboord. Vanuit het midden boor je twee gaten links en rechts, elk op 10cm afstand van elkaar. Hiermee kun je later de as stevig vast schroeven op de stuur- en achterbalk van de zeepkist. Aan de buitenkanten van de as komen twee gaten voor de splitpennen van de wielen. De afstand wordt bepaald door de wielnaafbreedte, de ringen en de speling.
Achterbalk voor versteviging
De stuur- en achterbalk worden gemaakt van houten balken van 54×4,5×12 cm. Beide balken krijgen een sleuf in het midden voor het herbergen van de metalen as. De gleuf van 2cm breed en 1,5cm diep komt over de hele lengte van de balk te liggen. Door middel van een cirkelzaag, afgesteld op 15mm diepte, kun je makkelijk twee parallelle zaagsneden maken. Daarna steek je met een beitel de sleuf netjes glad. Met een boven frees gaat het nog makkelijker. Hierna kun je de achterwiel-as stevig in het midden van de achterbalk vast schroeven.
Belangrijk onderdeel: de stuurbalk
Met de stuurbalk doe je precies hetzelfde. Het verschil is alleen dat er vooraf een M12 bout met een lengte van 12 of 16cm moet worden geplaatst. In het midden van de stuurbalk boor je een gat van 12mm, daarna boor je met een boor van 2cm een uitsparing van ongeveer 3cm diep. In deze uitsparing komt de kop van de M12 bout.
Tik de schroefkop stevig vast in deze uitsparing zodat de kop niet gaat meedraaien bij montage. Vervolgens kun je in het midden van de stuurbalk de metalen as plaatsen. Zorg ook dat deze stevig vast is geschroefd.
Het frame
Er moet voldoende ruimte zijn om de stuurbalk van de zeepkist goed te laten draaien. Met een brede plank van 220 mm breed maken we een frame van 150 cm lengte. Houten planken zijn beter bestand tegen weersinvloeden dan plaatmaterialen. Met een 12 mm boor, boor je een gat op 18 cm afstand van de voorzijde. Hierdoor wordt de bout van de stuurbalk gestoken. Aan de achterzijde van de zeepkist monteer je de achterbalk eronder.
Montage van de stuurbalk
Verbind de stuurbalk met het zeepkistframe, door middel van een 12 mm borstbout. Een borstbout heeft aan de bovenzijde geen schroefdraad. Deze borstbout moet speling hebben, zodat de stuurbalk vrij kan draaien. Plaats twee grote metalen ringen over de M12 bout en smeer er vet tussen. Steek de opstaande M12 bout door de opening van het frame, plaats een metalen sluitring en monteer de twee M12 zeskantmoeren. Je kunt ook twee “Nylon Borgmoeren” gebruiken, om te voorkomen dat deze losraken als gevolg van trillingen. De moeren draai je tegengesteld vast met twee steeksleutels of met een verstelbare moersleutel.
Wiel montage
De twee gaten aan beide uiteinden van de metalen assen zijn bestemd voor “splitpennen”, die samen met twee sluitringen het wiel opsluiten. Het wiel moet goed vrij kunnen ronddraaien. Je moet daarom vet aanbrengen op beide uiteinden van de as, dit voorkomt overmatige slijtage. Dit invetten kun je het best na een paar weken herhalen. Wanneer je luchtbanden gebruikt, monteer je die het beste met de ventielen naar binnen gericht.
Het zitje van de zeepkist
Pak vijf plankjes met een lengte van 50 cm voor de zit en vier plankjes van dezelfde lengte voor de leuning. Onder de zitplankjes schroef je aan beide zijden een plank met een lengte van ±45 cm. Hierdoor sluiten we de zit stevig op tegen het frame van de zeepkist en schroeven die vast. De leuning komt met 4 plankjes tegen de laatste zitplank omhoog. Maak van twee balkjes driehoeken onder een hoek van ±60 graden, die schroef je vast, zowel tegen de rugleuning plankjes, als op het achtergedeelte van het frame. Als je wat comfortabeler wilt zitten dan leg je een kussen op het zitvlak.
Aanslagblok zeepkist
Het aanslagblok voor de stuurbalk wordt aan de onderzijde van het frame geschroefd. Dit blok fungeert als een veiligheidsblokkade, die verhindert dat de vooras van de zeepkist te ver doordraait tegen het frame, waardoor de zeepkist om kan slaan, of voetletsel kan veroorzaken.
Vergeet de rem niet
De rem maak je van een beweegbaar balkje waarin we ribbels zagen, of aan het uiteinde een stuk autoband aanbrengen. Hierdoor slijt het rembalkje niet zo snel
Het balkje schroef je stevig tegen het frame van de zeepkist vast. Dit kan zowel links of rechts. Als het balkje naar achteren wordt getrokken, drukt de rembalk tegen de bodem en is er een vertraging. Om de remkracht goed op te vangen, is het wenselijk een verstevigingsblokje bovenop het frame te bevestigen.
Stuurinrichting
Voor de eenvoudige stuurinrichting boren we horizontaal door de stuurbalk, uiterst rechts en links, twee gaten waar we het touw door steken. De gaten boren we onder een hoek zodat die haverwege voor de wielas boven komen. Natuurlijk kan je het stuurtouw ook bevestigen door het monteren van twee oogbouten. Aan de het einde van het touw maken we een knoop van voldoende dikte. Aan de bovenzijde wordt een balkje geplaatst, om het in de handen snijden van het touw te voorkomen.
